8 klasy w Muzeum Auschwitz - Birkenau

      W poniedziałek 20 marca uczniowie klas ósmych uczestniczyli w wyjeździe edukacyjnym do Muzeum Auschwitz - Birkenau.

        Podróż do Oświęcimia rozpoczęła się o godzinie 7.00, kiedy blisko stu ósmoklasistów pod opieką swoich wychowawców oraz Pani Magdaleny Piechoty wyruszyło w drogę. Na miejsce dotarliśmy o godzinie 8.30. Po dość czasochłonnej kontroli bezpieczeństwa, zaopatrzeni w zestawy słuchawkowe, zajęliśmy miejsca w sali kinowej, aby obejrzeć film wprowadzający w tematykę obozową, a następnie podzieleni na 4 grupy spotkaliśmy się z naszymi edukatorami. 

       Zwiedzanie Muzeum rozpoczęło się pod bramą z napisem „Arbeit Macht Frei”. Miejsce to jest jednym z symboli obozu. Jak przekazali nam edukatorzy, napis wykonali więźniowie z komanda ślusarzy pod kierownictwem Jana Liwacza (numer obozowy 1010), którzy świadomie odwrócili literę B, jako zakamuflowany przejaw nieposłuszeństwa. Napis „Arbeit Macht Frei” był używany nie tylko w Auschwitz. Ta sama „dewiza” wprowadzała do obozów koncentracyjnych w całej Rzeszy. Przez bramę codziennie maszerowały do pracy komanda więźniów uszeregowane piątkami pod nadzorem kapów. Wracając, więźniowie nieśli wyczerpanych, chorych i zmarłych z wysiłku lub zamordowanych kolegów. Następnie na Placu Apelowym edukatorzy opowiadali nam o tym, czym były w obozie apele oraz o reżimie jaki panował w tym miejscu.

       Kolejnym etapem było zwiedzanie Bloku 6., w którym przedstawiony został sposób traktowania osób osadzonych w obozie od momentu ich przywiezienia. Codzienność obozowa pokazana jest między innymi na reprodukcjach obrazów stworzonych przez byłego więźnia Mieczysława Kościelniaka. Ogromne wrażenie zrobiły na nas fotografie, z których spoglądają twarze więźniów i więźniarek. Uderzające były zapisane przy nich daty ukazujące długość życia w obozie - od przybycia do śmierci więźnia mijało zazwyczaj kilka tygodni… Jedna z sal w Bloku nr 6 poświęcona jest losowi dzieci w obozie.

       Następnym miejscem na trasie zwiedzania, z którym zostaliśmy zapoznani, to Blok 11. Z opowiadań edukatorów dowiedzieliśmy się, że w okresie funkcjonowania obozu pełnił on wiele funkcji, przede wszystkim jednak był centralnym aresztem obozowym. W celach znajdujących się w piwnicach, esesmani umieszczali osoby podejrzane między innymi o udział w konspiracji obozowej, czy próbę ucieczki. W celach osadzano także więźniów skazanych na karę śmierci przez zagłodzenie oraz na kary pobytu w ciemnicy lub w tzw. celi do stania. W podziemiach bloku przeprowadzona została także pierwsza próba użycia cyklonu B. Od 1941 r. umieszczano tu odrębną kategorię więźniów tzw. policyjnych. Byli to Polacy, mężczyźni i kobiety, więźniowie gestapo rejencji katowickiej, oczekujący na wyrok sądu doraźnego, który skazywał ich najczęściej na śmierć lub na osadzenie w KL Auschwitz. W piwnicach bloku zobaczyliśmy cele obozowego aresztu, a na parterze pomieszczenie, w którym odbywał się sąd doraźny, pomieszczenia, gdzie stale dyżurowali esesmani oraz gdzie osadzano więźniów policyjnych. Ponadto na piętrze prezentowane są dwie wystawy obrazujące tematy kar, egzekucji i przyobozowego ruchu oporu. W strefie ciszy, pod Ścianą Straceń, znajdującą się na dziedzińcu przylegającym do bloku 11, z którego wyprowadzano skazańców na egzekucje, gdzie dziś cześć Ofiarom Obozu oddają głowy państw i przywódcy religijni z całego świata, również i my złożyliśmy wiązanki biało - czerwonych kwiatów i zapaliliśmy znicze. W tym miejscu w latach 1941 - 1943 esesmani rozstrzelali kilka tysięcy osób. Ginęli tu głównie polscy więźniowie polityczni, przede wszystkim przywódcy i członkowie organizacji konspiracyjnych.

      Następnym miejscem, do którego zaprowadzili nas edukatorzy, był Blok 27 poświęcony Szoa, czyli zagładzie Żydów. Ekspozycję przygotowaną przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie uroczyście otwarto 13 czerwca 2013 r. Jest ona podzielona na kilka galerii, które  w multimedialnej formie przedstawiają m. in. życie Żydów przed wojną, ideologię niemieckich nazistów oraz zagładę Żydów dokonaną na terenie okupowanej przez Niemców Europy. Jedna z sal przeznaczona została pamięci dzieci zamordowanych podczas Zagłady, a zobaczyć w niej można pracę artystki Michal Rovner, która wykorzystała do jej stworzenia dziesiątki dziecięcych rysunków. Zwiedzanie ekspozycji zakończyliśmy w części poświęconej pamięci. Znajduje się w niej m.in. sala z księgą imion, gdzie zgromadzono wszystkie zebrane przez Instytut Yad Vashem nazwiska ofiar Szoa, a także Centrum Refleksji, specjalna audiowizualna sala, gdzie zapoznać się można z odpowiedziami wielu wybitnych postaci świata nauki, kultury czy religii na najważniejsze pytania stawiane po Zagładzie.

       Po odwiedzeniu ekspozycji narodowej w Bloku 27, zwiedzaliśmy Blok 5. Znajdują się w nim przedmioty odebrane zamordowanym Żydom, m.in. kosze, walizki oraz różne przedmioty codziennego użytku: naczynia, pędzle do golenia, szczoteczki do zębów, szczotki do butów, opakowania po paście do butów, buty, szczotki do ubrań, szczotki różne, okulary i ubranka dziecięce. Oprócz rzeczy stanowiących przedmioty codziennego użytku można zobaczyć także żydowskie szaty modlitewne oraz protezy.

      Pobyt w Auschwitz I zakończyliśmy odwiedzając krematorium. Obiekt zachowany w dużym stopniu w stanie oryginalnym.

       Po ponad dwóch godzinach pobytu w Auschwitz I, na dalszy ciąg zwiedzania udaliśmy się do Brzezinki tzw. Auschwitz II. Po przyjeździe naszym oczom ukazała się brama główna Birkenau nazywana Bramą Śmierci oraz przytłoczyła ogromna przestrzeń miejsca i świadomość tego, co tutaj się wydarzyło…

       Zwiedzanie Brzezinki rozpoczęło się od Rampy Wyładowczej. Edukatorzy opowiedzieli nam, jakie były założenia utworzenia obozu Auschwitz II, warunki transportu więźniów oraz czym były selekcje na Rampie. W tym miejscu 14 czerwca 1940 r. rozładowano pierwszy transport 728 więźniów z Tarnowa. Następnie na Rampę przybywały kolejne transporty Polaków, a od 1942 r. również część masowych transportów Żydów.

       Następnie udaliśmy się w pobliże ruin krematorium II, usytuowanego obok miejsca, gdzie dokonywano masowej zagłady i gdzie znajdują się prochy pomordowanych. Znajdują się tam kamienne tablice  z  upamiętniającą inskrypcją: „Pamięci mężczyzn, kobiet i dzieci, ofiar nazistowskiego ludobójstwa. W tym miejscu znajdują się ich popioły. Niech spoczywają w pokoju”.

      Zwiedzanie Birkenau zakończyliśmy złożeniem kwiatów i zniczy pod Międzynarodowym Pomnikiem Ofiar Obozu oraz obejrzeniem baraków mieszkalnych w obozie kobiecym.

       W naszej szkole wyjazdy klas ósmych do Miejsca Pamięci Muzeum Auschwitz realizowane są od 2018 roku i stanowią podsumowanie edukacji o czasach II wojny światowej i XX wieku, omawianych  podczas lekcji historii, wiedzy o społeczeństwie i języka polskiego w klasie ósmej. Ich inicjatorką i organizatorką jest Pani Magdalena Piechota.       

Zapraszamy do obejrzenia filmu z wyjazdu.

https://www.dropbox.com/s/sz7x53j4wziffjn/Wideo%2026.03.2023%2C%2014%2048%2035.mp4?dl=0